175 - uit het radionieuws van 10-3-1962: 'Op het lady-kantje af'

Gemengde berichten vandaag van het ANP: “De Utrechtse professor Winckler meent dat fluoridering van het drinkwater tandbederf van een groot deel van de komende generaties kan voorkomen.”
Er ligt een voorstel om de kiesgerechtigde leeftijd in Nederland van 23 naar 21 jaar te verlagen.
“In Wales zijn 11 nieuwe gevallen van pokken geconstateerd. Eerder zijn daar 2 mensen aan de ziekte overleden. Meer dan 100.00 werden ingeënt.”
En dan:  “Schaatsenrijden - Op het Nederlands Kampioenschap staat het record op de 500 meter nu op naam van Henk van der Grift met 43 en twee-tiende seconde. Bij de dames zegevierde vanmorgen mejuffrouw Broers. Zij reed de afstand in 53 seconden.”
Even ter info: onze eigen Jutta Leerdam rijdt deze afstand inmiddels in 37,24 sec.

Om 13.00 uur een bericht dat bij mij verwarring sticht: “Hare Majesteit de Koningin heeft gisteren in Laren een toneelvoorstelling van oud-studenten bijgewoond. Opgevoerd werd het Engelse blijspel ‘Op het Lady-kantje af’. Het bezoek van de vorstin was onofficieel . Tijdens de pauze gebruikte zij de koffie bij de spelers achter het toneel.”
Een Brits blijspel met zo’n titel? Ik weet toevallig dat ons woord ‘ledikant’ bij Engelstaligen de wenkbrauwen doet fronsen. Toch maar even opgezocht. Het gaat om het stuk ‘The Relapse or Virtue in Danger’ geschreven door Sir John Vanbrugh (1664-1726). De vertaler moet om hem/haar moverende redenen voor deze titel hebben gekozen. Nader onderzoek is geboden.

Foto:  Koningin Juliana in maart 1962   (coll Nationaal Archief)

174 - uit het radionieuws van 9-3-1962: onwaarschijnlijkheden

Vandaag, 60 jaar geleden, wordt ons geloof in statistiek en kansberekening danig op de proef gesteld. In het bulletin van 13.00 uur worden we getrakteerd op maar liefst 3 neergestorte vliegtuigen: “In een bos in Normandië is een transportvliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht neergestort.” De 4 motorige C130 had 14 inzittenden die allen zijn omgekomen. Direct daarop: “In midden Italie is een Italiaans vrachtvliegtuig tegen de helling van de berg Velino in de Abruzzen gevlogen en neergestort.” Het telde 5 bemanningsleden, van wie geen de ramp overleefde. En hop, de volgende: “In de buurt van Adena, in het zuiden van Turkije, is een passagiersvliegtuig van een Turkse maatschappij verongelukt.” De F-27 Friendship had 8 passagiers en 3 bemanningsleden aan boord.
En dan volgt tot overmaat van ramp om 18.00 uur het bericht: “Voor de kust tussen Katwijk en Zandvoort wordt sinds vanmorgen een vliegtuig van de Koninklijke Marine vermist. Het toestel, een Hawker Seahawk, is waarschijnlijk verongelukt. Vanmiddag zijn voor de kust olievlekken waargenomen.” 
Vier vliegtuigen op een dag, dat is onwaarschijnlijk veel.
Even onwaarschijnlijk is het bericht in hetzelfde bulletin dat in Weert twee Duitse auto’s met elkaar in botsing zijn gekomen. “De bestuurders van de 2 auto’s, beiden Duitsers, zijn om het leven gekomen.” Reken eens na hoe groot de kans is dat je als Duitser in Nederland door een landgenoot wordt dood gereden.

Ter verluchtiging van deze trieste dag is er het nieuws dat leden van de Britse luchtmacht na een oefenvlucht boven het Kanaal een bruinvis in de helicopter aantroffen. “Het dier was in de geopende cabine van het hefschroefvliegtuig gesprongen, toen dit laag boven het water hing.” Erg wonderlijk. Als ik me de herrie en de wind voorstel van een laaghangende helikopter zou ik me als bruinvis snel uit de voeten maken. Zo niet deze.

afbeelding:  Frederic W. True (wikimedia Commons) 

173 - uit het radionieuws van 8-3-1962: boeie

Algerije (nu meer dan een miljoen slachtoffers), de toekomst van Nieuw Guinea en de hervatting van de kernproeven zijn by-far de belangrijke, terugkerende thema’s ieder uur. Maar deze worden gelardeerd met de ditjes en datjes waar ik van houd en die soms bellen doen rinkelen.
Zo horen we om 13.00 uur dat de Kamer van Koophandel in Mönchen Gladbach de ‘kooptochten’ naar ons land onderzoekt en schat dat in 1961 “zeker 25 miljoen Duitsers inkopen in Nederland hebben gedaan.” Dat is best veel, 16 jaar na WOII.
Om 22.30 uur horen we: “In de Sovjet Unie worden 6 jongen van ruimtehond Strelka opgeleid voor ruimtevaart. Westelijke waarnemers vermoeden dat ze zullen worden gebruikt voor vluchten naar of rond de maan, voordat men dit zal proberen met een bemand ruimtevaartuig.” Toch weer knap werk van die westelijke waarnemers. Maar graag nog wat meer info over dat opleiden voor de ruimtevaart als dat kan. En jongkies van Strelka? Heeft Laika afgedaan?

Om 18.00 uur een overzicht van de ijstoestand meegedeeld door Rijkswaterstaat. “Op het IJsselmeer is het ijs voor Amsterdam weer in beweging gekomen, waardoor de scheepvaart wordt bemoeilijkt. Hulp van een ijsbreker is aanwezig.” Dat vond ik als kleine jongen ongelooglijk stoer, de sterke ijsbreker die zich een weg baant door opkruiend ijs. Grrrrh.
Minder tot de verbeelding sprekend is het bericht om 19.00 uur: “Een bericht voor de scheepvaart meegedeeld door de chef hydrografie. Het groene wrakdrijfbaken met cylinder-top-teken voor de haven van Schokkerhaven is vervangen door de groene wraklichtboei.”
Boeie, of lekker belangrijk, zou ik dan denken, maar die uitdrukkingen behoorden nog niet tot mijn woordenschat, toen.

foto: Wim van Rossum Anefo (coll nationaal archief)

172 - uit het radionieuws van 7-3-1962: bukshag

De dag begint vrolijk, vandaag 60 jaar geleden. Een commissie van het Europees parlement heeft haar onderzoek afgerond naar problemen die Italianen hier in Nederland zouden ondervinden. De klachten blijken niet de bejegening van Italianen te betreffen, maar voornamelijk het eten dat hen hier wordt geserveerd.
Om 13.00 uur bericht het ANP dat in meer dan 300 gemeenten de groene vlag van de Europese Beweging wappert, omdat het vandaag “de dag van Europa” is. Ik associeer Europa nu met diep blauw en een hoop gouden sterren. Groene vlag is meer CDA en D66. Men is dus nadien ergens van kleur veranderd. En van dag. Snel onderzoek leert dat vanaf 1985 de 9e mei de dag van Europa is, de dag dat Robert Schuman in 1950 overtuigend pleitte voor een EGKS. De 7e maart was al vergeven aan de heilige Perpetua en Felicitas, twee dames die in 203 in Carthago vanwege hun geloof voor de wilde dieren werden geworpen. Of dat bij de switch naar 9 mei meespeelde is een open vraag.
In Londen heeft het Engelse Koninklijke College van Artsen bekend gemaakt dat het roken van sigaretten longkanker, bronchitis en hartziekten kan veroorzaken. De commissie beveelt aan de sigaretten niet helemaal tot het einde op te roken. Als dit advies wordt opgevolgd is dat beslist van voordeel voor de gebruikers van bukshag.

Foto: Op de Zuidas, 18 september 2014, 16.34 uur  (eigen opname) 

171 - uit het radionieuws van 6-3-1962: metro aanleg in 010

De nieuwslezer van het ANP spreekt de berichten uit die hij en andere redacteuren hebben opgesteld. Vlak voor de uitzending loopt hij alle teksten nog even na en corrigeert deze als hij daar aanleiding toe ziet. Eigenhandig, met een vulpen of soms een potlood. Zo ook vanavond om 18.00 uur toen als tekst was aangereikt: “In Rotterdam wordt binnenkort begonnen met de tweede fase van de aanleg van een metro.” Weet de luisteraar wat dat is, een metro, vraagt hij zich af. Tsja, wie zal het zeggen. Hij zelf dus. Hij streept ‘metro’ door en schrijft erboven ‘ondergrondse spoorbaan’. Opvallend, want men gaat ongebruikelijke woorden, gemiddeld gesproken, niet uit de weg. Zo ging het gister nog over het pavoiseren van de vissersvloot op vlaggetjesdag.

Nog een opvallend bericht, een uur later. De economische politierechter heeft de directeur van een dagblad in Amsterdam veroordeeld tot 200 gulden boete wegens overtreding van de CAO voor het grafisch bedrijf. “Bij het blad waren in een loonweek in november hogere lonen uitbetaald dan de CAO voorschrijft.” Daar zal wel over zijn gemopperd. Sta je de hele nacht aan de herrie-krantenpers (die dingen maakten een enorm kabaal, weet ik uit ervaring), krijg je een keer wat extra, is het weer niet goed

foto:  metro bouw Coolsingel (stadsarchief Rotterdam) 

170 - uit het radionieuws van 5-3-1962: kies ?

In Algiers loopt de spanning naar het kookpunt. Vannacht waren er meer dan 200 bomaanslagen in de stad. Tweehonderd ! Dat is iedere twee minuten een bom. In Den Haag is met groot vertoon het perscentrum Nieuwspoort geopend. Inmiddels een plek met geschiedenis. In Genève is Sjoukje Dijkstra hard op weg om opnieuw Europees Kampioen kunstijsrijdansen op de schaats te worden. “In Utrecht is vannacht door nog onbekende oorzaak een personenauto in een singel gereden. De drie inzittenden, allen studenten, zijn erin geslaagd zwemmend de kant te bereiken.” Ja, ja, onbekende oorzaak.

Heftiger is het ANP-radionieuws van 18.00 uur: “Bij een vliegtuigongeluk in Kameroen zijn 6 Nederlanders om het leven gekomen. Volgens de passagierslijst zijn hun namen: de heer en mevrouw Kraak met hun zoontje van 20 maanden uit Oud-Beierland; mevrouw Van der Vrugt met haar zoon uit Amsterdam en de heer Van der Weyden uit Arnhem. De ramp, waarbij alle 111 inzittenden van het vliegtuig om het leven kwamen is de grootste met één toestel in de geschiedenis van de burgerluchtvaart.”
Tijden veranderen, maar dat het toen zo ging wist ik niet. Vers van de pers, en dan met naam en toenaam op de radio. Zelfs nu, 60 jaar later, vraag ik me af of het wel kies is om zo’n rijtje namen zomaar uit te schrijven.
Citaatrecht, roep ik dan maar snel. Maar dat slaat als kut op Dirk. Ai, weer een naam.

169 - uit het radionieuws van 4-3-1962: frisse lucht

Het ANP om 22.30 uur: Nederland, West-Duitsland en Denemarken willen “de groene kustweg” gaan propageren als toeristische attractie. Van het puntje van Jutland, langs Deense en Noord-Duitse kust, door Groningen en Friesland en over de afsluitdijk naar Amsterdam. 1200 km lang toeristisch plezier. Het is vermoedelijk bij dit initiatief gebleven, want het is voor het eerst dat ik er van hoor. Maar gelet op het florerende fietstoerisme, misschien toch geen slecht idee. Op rugwind wachten, doorfietsen en dan een week later met de bus terug. Ik zou er voor tekenen.

In de VS is een test beëindigd met 100 man marinepersoneel. Zij hebben 14 dagen doorgebracht in een nucleaire schuilkelder van 7 x 14 meter. Dat is nog minder dan een vierkante meter per persoon.   “Ze bleken in goede conditie. Een marine-arts, die tot de groep behoorde, zei dat zich geen ernstige disciplinaire of medische problemen hadden voorgedaan.”

Ik heb vroeger -maar dan voor veel geld- ook meegedaan aan rare medische experimenten. Maar hier zou ik voor hebben gepast. Ik ben erg gesteld op frisse lucht.

168 - uit het radionieuws van 3-3-1962: 28 kg goud

Om 07.00 uur wordt de dag geopend met het bericht dat de VS hun kernproeven in de dampkring gaan hervatten.  “Wij weten, zei president Kennedy, dat de Russen grote vorderingen hebben gemaakt bij de ontwikkeling van lichte kernwapens met een groot explosief vermogen.”
Om half elf s-avonds levert het ANP nog een interessante bijdrage aan onze beeldvorming van het oostblok. “In Moskou zijn 7 mensen veroordeeld wegens deviezenspeculatie. Twee van hen kregen de doodstraf. Tegen de anderen werden langdurige gevangenisstraffen uitgesproken. Eén van de terdoodveroordeelden was ook beschuldigd van het clandestien vervaardigen van lippenstiften in de kelder van zijn woning.”
Och arme. Wat is er met zijn voorraad gebeurd. Misschien terechtgekomen bij vrouwen en vriendinnen van corrupte apparatsjiks, op de volle lippen van Olga’s en Ludmila’s. Nee, dan wij in het westen en onze bondgenoten.
Voor het eerst heeft een straaljagerpiloot uit communistisch China zijn toestel aan de grond gezet in Formosa (nu Taiwan) en daar asiel gevraagd. “President Tsjang Kai Sjek is onmiddellijk naar het vliegveld gegaan om de vluchteling te verwelkomen en hem de uitgeloofde beloning toe te zeggen: 28 kilo goud."
Horror en een sprookje, alles op een dag.

167 - uit het radionieuws van 2-3-1962: jij-ook

Ontroerend nieuws vandaag op de radio: een inwoner van het Noord Hollandse Stompetoren had zijn kater van anderhalf cadeau gedaan aan zijn broer in IJlst, Friesland. Een dag later was de kater verdwenen en vanochtend was ie terug bij het baasje in Noord Holland. “Hij heeft de meer dan 100 km afgelegd in 12 dagen.” meldt het ANP.
Google Maps zegt dat IJlst-Stompetoren 105 km is over de Afsluitdijk, en 231 over het oude land. Het ANP suggereert dus dat hij over de Afsluitdijk is gegaan. Ik weet het niet. 20 km per dag is voor een kat toch goed te doen. En zo’n kat op de Afsluitdijk? Ik zie het niet voor me.

In de VS is er opnieuw een U2 vermist. Het dure en geheime spionagevliegtuig is niet teruggekeerd op de basis. Bij U2 is mijn eerste associatie Bono en zijn band U2, spreek uit You-too. En met het idee dat de ‘jij-ook’ betekenis de naamgever is. En wat staat er op wikipedia. “De band (toen nog The Hype) wijzigde op advies van de Ierse zanger Steve Averill zijn naam in U2 (de naam van het in 1960 boven Rusland neergehaalde Amerikaanse spionagevliegtuig, met aan boord Gary Powers).”
De Engelstalige wiki rept daar niet over. Daar heet het: “Steve Averill had suggested six potential names from which the band chose "U2" for its ambiguity and open-ended interpretations, and because it was the name that they disliked the least.”
Tsja. Mijn naam is Piet. Vond ik het minst erg.

foto:  U2 uit 1960 (foto USAF) 

166 - uit het radionieuws van 1-3-1962: diplomatie

Het ANP: De prinsessen Beatrix (24), Irene (22) en Margriet (19) zijn in Oostenrijk om vanavond het grote bal van de Weense Staatsopera bij te wonen. Lijkt me een vervelend maar noodzakelijk deel van de opvoeding. Netjes de Weense Wals doen, misschien ook en-passant iets huwbaars tegenkomen. Juliana: hup meiden, het hoort er allemaal bij. En wat meldt het ANP om 13.00 uur: Irene haakt af. “Prinses Irene kon niet meekomen, omdat ze haar enkel heeft verstuikt.” Toen al dwars. En dat wordt nog veel erger, later dit decennium.

In New York City zijn vandaag 3 miljoen (!) mensen uitgelopen om ruimtevaarder John Glenn te huldigen. Ik heb wel eens 300.000 mensen op de been gezien in Amsterdam bij iets anti-kruisraketten-achtigs, maar 3 miljoen? President Kennedy heeft onze premier De Quay bedankt voor zijn gelukwensen. De Kennedy’s zijn al een tijdje fel op Nederland vanwege Nieuw Guinea. Tijd voor een aai over de bol. Het ANP om 18.00 uur: “De heer Kennedy schrijft in een telegram dat de vlucht een resultaat was van eeuwenlange wetenschappelijke arbeid. Door de leidende rol die Nederland op dit gebied steeds heeft gespeeld, aldus de Amerikaanse president, heeft het ook bijgedragen tot het slagen van deze ruimtevlucht.”
En zo is het maar net. No sweat, buddy. My pleasure.

Minister President Jan de Quay   (Foto: Hugo van Gelderen, Wikimedia Commons)

165 - uit het radionieuws van 28-2-1962: onheus

Gedoe op Schiphol, zo meldt het nieuws om 13.00 uur. Er was soldaat Lindeman die al wekenlang weigerde in burgerkloffie naar Nieuw Guinea te gaan. Een kort geding mocht niet helpen dus nu vertrok hij alsnog. Het ANP:   “De hoofd-aalmoezenier , monseigneur De Sain, heeft zich bij die gelegenheid onheus uitgelaten tegenover journalisten, die de soldaat wilden spreken.”
Onheus! Dat belooft weinig goeds. Maar de legerleiding laat zich terstond van zijn dapperste kant zien.
“Van bevoegde zijde in Den Haag is opgemerkt dat legerpredikanten en aalmoezeniers niet onder de krijgsmacht vallen. Zij zijn geen officier en eigenlijk ook geen militair.”
Raar woord, aalmoezenier. Aalmoes blijkt etymologisch een medelijden te betekenen.

En een opvallend bericht uit de VS, waar de zo gevierde ruimtevaarder John Glenn het Huis van Afgevaardigden toesprak. Hij verklaarde dat  “in de toekomst mogelijk bemande ruimtevluchten zullen mislukken.” Zo’n opmerking zal hem niet in dank zijn afgenomen, maar had die man even gelijk. Ik zie nog steeds die beelden voor me, toen hoog in de blauwe lucht de Challenger ontplofte, in 1986. En bij die beelden hoor je steeds alle ooohh’s en aaahhh’s en ‘oh my god’ van de omstanders rond de cameraman. Net als bij de 9/11 fimpjes. Dat heb je bij spectaculaire beelden. Vaak OMG, soms Allahoe akbar of  Jesus fuck.  Alles netjes te vertalen met 'jemig'. 

164 - uit het radionieuws van 27-2-1962: het RK internet

Gemengd nieuws vandaag, 60 jaar geleden. De dag opent om 7 uur met het bericht dat het Ierse Republikeinse Leger, het I.R.A., heeft besloten de campagne van geweld in Noord Ierland te beëindigen “omdat het publiek te weinig belangstelling toont voor haar streven Noord-Ierland bij de Ierse Republiek te voegen.” Op dat besluit zijn ze later teruggekomen, to put it mildly.
Vanuit de Eerste Kamer wordt CHU senator Reyers in het radionieuws geciteerd. Die vindt dat de sterkte van de Nederlandse vloot in het Caribische gebied onvoldoende is “gezien het communistische gewroet daar.” Ik neem aan dat hij dan op Cuba doelt.
En om 13.00 uur horen we dat het Katholiek Instituut voor Volkshuisvesting zich tot het parlement heeft gewend met kritiek op het huurbeleid. We zitten blijkbaar nog midden in de verzuilde samenleving. Want als er een Katholiek Instituut voor Volkshuisvesting is, zal er ook wel een Christelijk Instituut voor Volkshuisvesting zijn. En misschien nog een Algemeen. Zo was het toen.
Ik had thuis jarenlang op mijn kamer een enorm schilderij aan de muur. Een reproductie van een romantische 18e eeuws landschap in een brede zwarte lijst. Onder, op een glimmende koperen plaquette stond: Aangeboden bij gelegenheid van het 50 jarig bestaan van de Roomsch Katholieke Geitenfokvereniging Baexem-Heythuysen.  RK geiten, dat zijn de beste. 

163 - uit het radionieuws van 26-2-1962: helemaal te gek

Terwijl haar man Robert druk was in Den Haag, bezocht Ethel Kennedy onder andere het Burgerweeshuis in Amsterdam, “waar zij aan de kinderen met gulle hand lollies uitreikte. In een van de speelzalen werd de gast uit Amerika door een vierjarige cowboy onder vuur genomen met een speelgoed-pistool.” Je moet er maar op komen.
Na 10 jaar is de restauratie van het orgel van het Concertgebouw afgerond. Met 4000 pijpen het grootste orgel van Amsterdam.
Ik heb het nooit gehoord, hoewel ik daar vaak was. Vooral in de vroege jaren 70, bij popconcerten.
Nu bijna ondenkbaar, maar we zagen daar the Kinks, Roxy Music, Lou Reed, Ry Cooder en andere bands. Fameus waren de nachtconcerten (aanvang 01.00 uur), waar de portiers, als het feest eenmaal was begonnen, je voor 5 gulden nog snel naar binnen lieten. Er werd gezopen, gerookt, gedanst, geblowed en temidden van dat alles kwam dan Mathilde Willink opstomen in enorme exotische gewaden, met een paar lieve jongens in haar kielzog. Ik keek mijn ogen uit.
Toppunt van stoerheid was met een grote joint naar een geüniformeerde zaalwacht lopen en hem een vuurtje vragen. En dan hoorde je in onvervalst Amsterdams: “Goed jongen, krijg jij van mijn een vuurtje.”

162 - uit het radionieuws van 25-2-1962: wil je mijn kamer zien?

In New York heeft de politie 40 kg zuivere heroïne in beslag genomen. Dat is voor het eerst in duizenden bulletins dat ik over verdovende middelen lees. Het ANP noemt een straatwaarde van 70 miljoen gulden. Omgerekend is dat 1750 gulden per gram. Dure smack dus, of brown sugar of horse, hoe je het ook noemt. Ooit stond er een serieus bericht in de krant dat op Dam een verwarde, naakte man was gearresteerd ‘die zijn paard kwijt was’.

Onderwijl is op vliegveld Ypenburg de Amerikaanse minister van justitie, Robert Kennedy geland, samen met zijn vrouw Ethel. Een uiterst beladen bezoek vanwege de Nieuw Guinea kwestie. Maar eerst gaat het naar Paleis Huis ten Bosch waar Juul het echtpaar Kennedy zou ontvangen. Het ANP hierover: “Ze werden in de hall van het paleis begroet door Hare Majesteit de Koningin, die in gezelschap was van haar opperceremoniemeester, luitenant-generaal Pahud de Montagnes, en van haar dame du palais, baronesse De Smeth. Koningin Juliana nam de gasten mee naar de ‘blauwe salon’, waar het gezelschap de thee gebruikte. In de ‘Japanse salon’ kreeg de foto-pers gelegenheid opnamen te maken. Daarna liet de Koningin haar gasten een gedeelte van Paleis Huis ten Bosch zien.”
Dat zei ik vroeger ook wel eens: Wil je m’n kamer zien?
Op YouTube vond ik een Polygoonverslag over dit bezoek. Eerder schreef ik over het verschil tussen het Radionieuws en het Bioscoopjournaal, qua tone of voice. Nou, dit is een hele echte.        https://www.youtube.com/watch?v=iGUb9_HxU6I

161 - uit het radionieuws van 24-2-1962: hoog bezoek

Deze zaterdag begint om 7 uur met de mededeling dat in Djakarta 16 vooraanstaande Indonesische voetballers zijn gearresteerd. “Ze worden ervan beschuldigd opzettelijk wedstrijden te hebben verloren en daarvoor grote geldbedragen te hebben ontvangen. Behalve de spelers zijn twee scheidsrechters en vijf Chinese zakenlieden in hechtenis genomen.”
In eigen land anticipeert men wat nerveus op de komst van minister Robert Kennedy. Hij was in Indonesië waar hij met Soekarno sprak over Nieuw Guinea. Na een bezoek aan West-Duitsland komt hij ook naar Den Haag.
Het radionieuws van 8 uur: “In regeringskringen in Den Haag is de hoop uitgesproken dat Robert Kennedy bij zijn bezoek aan ons land iets zal kunnen zeggen over de indrukken die hij heeft opgedaan in Djakarta” en “Van Amerikaanse zijde is opgemerkt dat minister Kennedy zeker niet alleen naar Nederland komt om thee te drinken.”   Dat belooft wat.

foto:  Bobby and Jack Kennedy  (credit Library of Congress)

160 - uit het radionieuws van 23-2-1962: dominus vobiscum

Om zes uur s-avonds op het radionieuws: “Paus Johannes 23 heeft een apostolische constitutie ondertekend waarin alle rooms-katholieken wordt gevraagd niet te ageren tegen het gebruik van latijn als kerktaal. Wel moet het latijn zich als levende taal van de kerk aanpassen aan de begrippen van de moderne tijd. Daartoe zal een instituut in het leven worden geroepen, aldus de Paus.”
Dit lijkt me een missus impossibilis. De beat-mis bijvoorbeeld, die zat er aan te komen in 62. Niet vertalen met missus beatus (de gezegende opdracht), maar eerder met ritus iambeus (de ritmische dienst). Soit. Ze zoeken het maar uit, daar in het Vaticaan.
Mijn eerste beat-mis belevenis was in het Nederlands. Bij het testen van de geluidsinstallatie zei de roadie, tikkend op de microfoon: 'test, test. Een, twee, drie, jezus.'  Dat was op het randje.

159 - uit het radionieuws van 22-2-1962: kunst en cultuur

Om 13.00 uur meldt het ANP: “Amsterdam heeft sinds vanmorgen een beeld van Vincent van Gogh. Het 3 meter hoge beeld, gemaakt door André Schaller, staat op het Museumplein. Het bestaat uit een knielende mannenfiguur, die een mijnwerker uitbeeldt, en een oogstende vrouw, waar bovenuit de figuur van Vincent van Gogh rijst. De mijnwerker duidt op Van Gogh’s periode in de Borinage, de oogstende vrouw op zijn verblijf in Frankrijk. Het geheel werd aangevuld met 3 vogels, zoals op het laatste schilderij van Van Gogh.”
Een knap lang verhaal voor doordeweeks radionieuws. Ook, laten we zeggen ‘heel apart’ te vernemen hoe de beeldhouwer het tragische leven van Van Gogh als een soort rebus opstapelt. Maar buiten dat, ik weet helemaal niets van een Van Gogh beeld op het Museumplein. Op onderzoek dan maar. De foto is snel gevonden, en ook de informatie dat de stadsdelen Zuid en Osdorp in januari 2000 overeenstemming bereikten om het beeld over te dragen. Het kreeg een plek naast de poldermolen in Sloten. Altijd al de aangewezen plaats voor Belgische mijnwerkers,oogstende Franse vrouwen en een getormenteerde schilder.

158 - uit het radionieuws van 21-2-1962: anomalie

Totale euforie in de VS vanwege de geslaagde ruimtereis van John Glenn. Gedurende de reis had het zakenleven goeddeels stil gelegen. Op een groot aantal scholen waren televisietoestellen geplaatst. Na afloop daalde van de wolkenkrabbers een regen van confetti neer. Het personeel van Cape Canaveral werd verrast met een taart van 450 kg, in de vorm van een ruimtecapsule. Sinds gisteren stromen uit alle delen van de wereld gelukstelegrammen binnen. De voorzitter van de Eerste Kamer heeft namens 'onze' senaat gelukwensen overgebracht. Ook het Vaticaan heeft gereageerd. “De Paus hoopt dat de geslaagde vlucht zal bijdragen tot de vrede onder de mensen.” Hoe zat dat toen, in 62? Had het Vaticaan al officieel geaccepteerd dat de aarde rond is en om de zon draait, en niet andersom. De Paus is immers onfeilbaar. Anders zouden deze gelukwensen moeten worden bijgeschreven in het groot geheime register der Pauselijke anomalieën.

157 - uit het radionieuws van 20-2-1962: in de ruimte

Alles in het teken van de eerste bemande Amerikaanse ruimtereis om de aarde. Na weken lang uitstel vanwege technische storingen of slechte weersomstandigheden is vanmiddag rond vieren Nederlandse tijd overste John Glenn met een Atlas raket de ruimte in geschoten. Dit alles wordt van uur tot uur door de radionieuwsdienst gevolgd. Om 17.40 uur is er een extra uitzending als Glenn zijn eerste omwenteling rond de aarde heeft voltooid. In 88 minuten en 29 seconden; het is maar dat we het weten. Na drie rondjes om de aarde van anderhalf uur elk, is het tegen negen uur welletjes en landt hij in de Atlantische Oceaan.
Ik herinner me dit alles vagelijk maar heb er geen beeld bij. Pre-televisie tijd. Mijn voorstelling van ruimtevaart is 100% bepaald door Kuifjes ‘Raket naar de Maan’ en ‘Mannen op de Maan’. Dat deze boeken dateren van 1953 en 1954 doet er weinig aan af. Iedere ruimtewandeling nadien heeft zijn voordeel gedaan met de lessen die Haddock leerde toen hij de capsule verliet. Dat weten ze op Cape Canaveral ook heus wel.

156 - uit het radionieuws van 19-2-1962: gloriedagen

Kneedbommen in Frankrijk en vrije luchtcorridors naar Berlijn beheersen het nieuws vandaag.
Des te luchtiger klinkt het bericht om 13.00 uur: “ZKH de prins is vanmorgen met de regerings-friendship van Soesterberg naar Oeganda vertrokken. De prins zal een reis door het land maken in zijn functie van president van het Wereld-Wild-Fonds. Prins Bernhard zal tot 15 maart in Oeganda blijven. Daarna gaat hij naar Liberia en Libië.”
De jaren 60 moeten wel de gloriedagen van ZKH zijn geweest. Voor nageslacht is gezorgd. Juul, enigszins hersteld van haar wanen, doet goede werken op het thuisfront. Voor Benno ligt de wereld aan zijn voeten. En dan een maandje op safari in Oeganda. Nog niet het rauwe Oeganda van Idi Amin, maar nog veilig Brits protectoraat met de prachtige groene stad Kampala als hoofdstad. Hij was er vast niet alleen. Vrienden? Dames? Ik heb er wel beeld bij. Wel vraag ik mij af of hij die regerings-friendship een maand bij zich hield om er daarna mee naar Liberia en Libië te vliegen, of dat er een pilootje mee was die de kist weer terug naar Holland moest brengen. Je weet het niet.

Fokker Friendship (foto Hollandse Hoogte)