394 - uit het radionieuws van 28-10-1962: de magiër

De Cuba crisis lijkt bezworen. Nu Kennedy heeft beloofd Cuba nooit te zullen aanvallen, is Chroesjtsjov bereid de raketinstallaties te laten afbreken, inpakken en terugbrengen naar Rusland. Dit goede nieuws wordt ieder uur herhaald, en steeds wordt dat ‘inpakken’ er bij vermeld. Ik vind dat heel aandoenlijk. Je kunt die meuk ook zo in het scheepsruim mikken. Nee, eerst inpakken.
El Presidente Fidel Castro spartelt nog wat na en eist dat de Amerikaanse basis Guantánamo wordt ontruimd. Dat is hem jammer genoeg niet gelukt, zoals bleek uit de onverteerbare nasleep van 9/11.

Het ANP heeft bij al dit zware nieuws ook ruimte voor een vrolijke noot. Dat het weer royalty betreft kan ik niet helpen, maar ik moet dit delen, het is te grappig. In het bulletin van half elf: “HKH Prinses Beatrix heeft vandaag het middagmaal gebruikt in het paleis van de goeverneur van Lahore. In de tuin woonden de prinses en de andere gasten een voorstelling bij van een Pakistaanse goochelaar. Het optreden van de magiër viel bijzonder in de smaak. De man liet onder meer op onverklaarbare wijze een diamanten ring van de prinses verdwijnen. Groot was de verbazing toen deze uit de jas van de cameraman tevoorschijn kwam.”
Ik had dit wel willen horen. Bij het Polygoonjournaal kon je van Philip Bloemendal zulk non-nieuws wel verwachten, maar het serieuze Radionieuwsdienst ANP...
En vanwege de fez, dit alles ter herinnering aan de grote Tommy Cooper 1921-1984. Die kon er ook niets aan doen. 

Foto: Tommy Cooper  (celebretyshow.com)

393 - uit het radionieuws van 27-10-1962: Bea in Lahore

Op dag 4 van de Cubacrisis gloort er wat licht aan de horizon. Chroesjtsjov wil water bij de wijn doen als de VS hun atoomraketten weghalen uit Turkije, dat immers aan de Sovjet Unie grenst. Afijn, er wordt gesproken.
Vredelievender geluiden komen, via de speciale ANP-verslaggever ter plaatse, uit Pakistan waar Bea op bezoek is. Luister naar het bulletin van 13.00 uur. Sprookjesachtig, nu ondenkbaar. “Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix is vanmorgen op het vliegveld van de Pakistaanse stad Lahore aangekomen. Per auto reed HKH naar de woning van de goeverneur. Veel mensen hadden zich langs de acht kilometer lange route verzameld en juichten de prinses toe. Over de weg waren spandoeken aangebracht waarop stond ‘lang leve de Nederlandse kroonprinses’ en ‘lang leve de Pakistaans-Nederlandse vriendschap’. Op verschillende plaatsen stonden schoolorkesten opgesteld.” Na geneuzel over lunch, thee en logies horen om 18.00 uur: “De prinses heeft vanmiddag gewinkeld op de drukke markt van Lahore. Ze kocht onder meer sieraden bij een tweetal juweliers.”
Wat ontbreekt is of ze voldoende roepie bij zich had en heeft afgedongen. Ik zit me nu te verbazen over zoveel onzin, maar goed, wij hebben het EO tv-programma Blauw Bloed. Dat staat ook stijf van non-issues over koninklijke bezoekjes links en rechts, met nieuwe robes en oude bijous. Afijn. Zolang dat nieuws is gaat het goed met ons.

Foto: de 'Kos Minar', Mughalpura in Lahore (Abdur Rahman, wikicommons) 

392 - uit het radionieuws van 26-10-1962: Toegoenezen

De Cuba crisis woekert voort. De veronderstelde lanceerinstallaties moeten weg, zeggen de VS, anders zullen we deze bombarderen. Eat that, Chroestjov.
In Nederland is de angst voor hondsdolheid nu over het hele land verspreid. Alle loslopende honden lopen nu het risico te worden doodgeschoten. Verder deze vrijdag nog wat berichten over de naweeën van de overdracht van Nieuw Guinea. De ‘Waterman’ is met een laatste groep van 600 soldaten aan boord vertrokken. En dan: “Ongeveer 200 Toegoenezen vertrekken vandaag en morgen met drie vliegtuigen naar Nederland. Toegoenezen, die bekend staan om hun pro-Nederlandse houding, vluchtten in 1950 uit Indonesië naar Nieuw Guinea. De regering van Suriname heeft zich bereid verklaard hen in Suriname op te nemen. Wanneer is nog niet bekend.”
Kijk, dan is een kolonie toch handig. Doet me denken aan de Britten die kansloze vluchtelingen een enkeltje Rwanda in het vooruitzicht stelden. Horen we weinig meer over.
Om half elf, een ander machtig compromis inzake gastarbeiders die hun vrouw hierheen willen halen. “Als voorwaarde wordt gesteld dat het huwelijk, op het moment dat de vrouw naar Nederland komt, kinderloos is en de man de proeftermijn van twee maanden met goed gevolg heeft doorstaan.” Dat alle gehuwde buitenlandse arbeiders hun gezinnen konden meenemen, was de regering liever geweest, maar de huidige woningnood maakt dat onmogelijk. Dat komt me ook heel bekend voor.

Foto: Toegoenezen aan boord van de ‘Willemstad’ op weg naar Suriname, 5 april 1963 (Jac de Nijs, Anefo)

391 - uit het radionieuws van 25-10-1962: Regine Clauwaert

Het is Cuba, Cuba, Cuba wat de klok slaat. Oe Thant zit er bovenop en ook meester Luns heeft zich vandaag, terug van vakantie, met het Amerikaanse standpunt verenigd. Poeh, dat scheelt. Van de paar overige items zijn er twee aan België gerelateerd. “Duizenden Walen demonstreren in Luik tegen de plannen om de Voerstreek over te hevelen van de provincie Luik naar de provincie Limburg.” Mooi gebied daar, fijn om te fietsen. De sporen van dat besluit zijn nog overal zichtbaar.
En dan een briljant idee van de Belse minister van Cultuur, de heer Elslande, die een hechtere samenwerking tussen Vlaamse en Nederlandse radio en tv voor staat. Zo ziet hij graag een uitwisseling van tv-omroepsters. “De Nederlanders en Vlamingen zullen dan voelen, zei hij, dat zij aan dezelfde stam zijn ontsproten.” Dat vind ik dan weer overdreven, maar van die uitwisseling op zich zou ik een groot voorstander zijn geweest. Ik was in mijn eerste tv-jaren (vanaf 1965) namelijk hartstochtelijk verliefd geraakt op Regine Clauwaert. Wat een stem, wat een lach, wat een puur geluk haar te zien. Hullie Ageeth Scherphuis en Loes Haasdijk, wij Regine. Ik trof rond 1995 een keer een BRT medewerker die met haar op een kamer werkte. Ik heb haar de lieve groeten besteld, dichterbij ben ik nooit gekomen.

Foto;  Regine Clauwaert (van ilsblogt.blogspot) 

390 - het radionieuws van 24-10-1962: de ontwrichting van het platteland

Vanaf 7 uur in de ochtend wordt per uur en in extra nieuwsuitzendingen bericht over de ontwikkelingen rond Cuba. De militaire blokkade die Kennedy gisteren aankondigde gaat vandaag 15.00 uur Nederlandse tijd in. Er zouden ongeveer 25 vrachtschepen onderweg zijn naar Cuba, maar oh wonder, kort na drieën bleken deze schepen alle hun koers te hebben verlegd. ’s-Nachts om 12 uur was nog geen schip geënterd of gecontroleerd. Niettemin is de paniek groot. De Veiligheidsraad maakt overuren. De Russen zeggen, blijf van onze schepen af. De Amerikaanse afgevaardigde Stevenson zoekt het hogerop en stelt: “Het ergste feit is dat Cuba zich medeplichtig heeft gemaakt aan het Communistische streven naar wereldoverheersing.” Toe maar, en dan het bericht daar bovenop dat in Oost-Duitsland Russische troepenbewegingen zijn waargenomen richting Berlijn. Zo blaas je het vuurtje wel aan.
Gisteren verbaasde ik me dat van onze regering zo weinig werd vernomen. Vandaag om 20.00 uur komt de verklaring: “De minister van Buitenlandse Zaken, meester Luns, keert morgen terug van verlof.” Die had na Nieuw Guinea kennelijk wat snipperdagen opgenomen.
Binnenlands gaat het leven door. Zo horen we om 22.30 uur dat de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen aan de minister van L&V aandacht vraagt voor de vele boerenbedrijven waarvan de bestaanszekerheid wordt bedreigd. “De bond zegt te vrezen voor een ontwrichting van de hele plattelandssamenleving.” Woeff, ja dat is heel erg. Dat de scheepsbouw omkukelt, de textiel of de mijnbouw, soit. Maar de boerenstand, nee, dat gaat de KVP niet goed vinden.

Foto: Boerendemonstratie 1961 (Henk Lindeboom, Anefo)

389 - uit het radionieuws van 23-10-1962: Cuba crisis

 De Cuba crisis is nu een feit. Vannacht heeft Kennedy bekend gemaakt dat de VS een militaire blokkade rond het eiland zal instellen; alle schepen die Cuba naderen zullen worden doorzocht. Iedere daad van agressie vanuit Cuba zal als een aanval van de Sovjet Unie worden beschouwd. De hele wereld is in rep en roer. Rusland en Cuba zijn boos en verontwaardigd, hebben alle verloven ingetrokken en sturen oorlogsbodems naar de regio. De VS brengen over de hele wereld hun troepen in staat van paraatheid. Alle grote westerse landen maken gedurende de dag hun -meestal instemmende- standpunt bekend. De beurzen doen het slecht, de goudprijs stijgt.
Bij echte crises zijn radionieuwsbulletins interessant omdat ze letterlijk het nieuws van uur tot uur geven. En zo blijkt dat de Nederlandse regering achterblijft en de hele dag geen officiële reactie geeft. Om 13.00 uur noemt de Minister President “de zaak te belangrijk om te snel een antwoord te formuleren.” Twee keer ‘te’ klinkt raar. En om 18.00 uur heet het dat “de officiële tekst van de rede van president Kennedy nog niet is ontvangen.” Pfff, wat is dit? Ik dacht dat wij het braafste jongetje van de klas waren.
Voor de VS-ambassade in Den Haag hebben vanavond “ongeveer 25 jongelui gedemonstreerd met onder meer de leuze ‘Cuba voor de Cubanen’.” Daar is weinig op af te dingen maar “de betogers zijn door de politie verspreid” meldt het ANP om middernacht.

Foto: het Russisiche schip de Poltava met verdachte lading op weg naar Cuba (USAF public domain)

388 - uit het radionieuws van 22-10-1962: rabiës

Afwisselend nieuws deze maandag 60 jaar geleden. Heftige gevechten tussen China en India in hun grensgebieden, de vondst van een albino eekhoorn in Venray en de spanning rond een belangrijke rede van Kennedy, die hij middernacht Nederlandse tijd zal uitspreken. Men vermoedt dat hij de Russen een ultimatum aankondigt inzake hun leveranties aan Cuba.

Het belangrijkste thema was opnieuw de heersende hondsdolheid. Inmiddels is een tweede kind aan de ziekte overleden, zijn 240 mensen in behandeling en zijn in het hele land de richtlijnen inzake uitlaten en aanlijnen verscherpt.
Maar dan. Gisteren, zondag, was het prachtig herfstweer. Het ANP: “Het Gooi heeft gisteren een invasie gehad van Amsterdammers die in het Gooise natuurreservaat hun honden vrij lieten rondlopen. De politie van Laren en Blaricum waren met man en macht in de weer om dit tegen te gaan.”
Er bestaat een populair alternatief volkslied waarin de eigen volksaard (lees: bekrompenheid) wordt bezongen. Met de strofe ’15 miljoen mensen, op dat kleine stukje aarde, die schrijf je niet de wetten voor, die laat je in hun waarde.’  Het zou zo maar kunnen dat dat  voor hondenbezitters in verhoogde mate geldt.

387 - uit het radionieuws van 21-10-1962: BEA OP REIS

Sinds een dag of tien loopt in Rome het 2e Vaticaanse Concilie. En als je 2500 oude kardinalen en bisschoppen bij elkaar zet, dan is de sterftekans ter plaatse natuurlijk hoger dan gemiddeld. Bijna dagelijks zijn er die omvallen. Vandaag was de 76 jarige monseigneur Facchini, bisschop van Alatri, aan de beurt. Waarvan acte, dank aan het ANP.
Meer betrokkenheid zal de reis van prinses Beatrix hebben opgeroepen. Zij is een dag of drie geleden in Teheran geland, als eerste stop op een maandenlange reis door Azië. Het ANP houdt ons drie maal daags nauwkeurig op de hoogte. Wat ze doet, waar ze eet en “met wie ze de thee heeft gebruikt”. Was het gisteren officieel, vandaag is er ruimte voor ontspanning. Het ANP: “Na de kerkdienst in de Amerikaanse kerk, maakte ze een rondgang over de bazaar, waar vele duizenden Perzen haar spontaan toejuichten. Prinses Beatrix kocht er niets maar maakte wel veel foto’s.”
Leuk winkelen, als je door duizenden wordt toegejuicht. Maar dat heeft de RVD aan zichzelf te danken. Om 18.00 uur horen we dat BuZa een filmpje over de jong Bea heeft opgestuurd, wat op de Perzische TV is vertoond. Dat de prinses met de fiets naar school gaat maakt ze daar helemaal gek. Het filmpje is al drie keer herhaald. Kijken, niet kopen en op de fiets naar school. Hoe Nederlands kun je wezen, terwijl zij toch voor zeker 80% Duits is.

Foto: Beatrix vertrekt 18 oktober voor twee maanden naar Azië (Harry Pot, Anefo)

386 - uit het radionieuws van 20-10-1962: de eierprijs

Het ANP opent deze zaterdag met het bericht dat de nationale organisatie van christelijke pluimveehouders een beroep op de minister-president heeft gedaan, de pluimveehouders te hulp te komen. De eierprijzen zijn te laag. De kostprijs is ruim 12 cent per ei, terwijl de opbrengst bij 8 cent blijft steken. “In een telegram vraagt de organisatie de regering om een bijdrage van vijf gulden per kip.”
Interessante move. De nieuwslezer geeft geen verdere motivatie over dit mooie ronde bedrag, maar een ding weet ik zeker: hiermee gaat die vermaledijde eierprijs niet omhoog. Wel zal MP de Quay zijn landbouwminister Marijnen hebben gebeld dit weekend met de vraag, wat doen we met die kippenboeren?
En dat allemaal op de dag dat exact 60 jaar later in Heythuysen (L.)  300.000 leghennen tegelijk worden geruimd vanwege de vogelgriep.
Het toeval wil dat mijn vader juist in Heythuysen, bij boer Dings, regelmatig een paar doosjes eieren ging kopen. Ik mocht vaak mee. Hij liep achterom en riep dan ‘volk’. Ik heb daar geleerd dat dat zo moet. ‘Volluuuk.'

Foto: kippen (collectie vd Poll, Nationaal Archief)

385 - uit het radionieuws van 19-10-1962: Reuters

Het ANP brengt om 18.00 uur een weetje. In de Duitse stad Aken werd met een plaquette en het loslaten van 1000 postduiven herdacht dat P.J. Reuter hier in 1850 een berichtendienst met postduiven was gestart tussen Aken en Brussel, een hiaat in de telegraafverbinding Berlijn-Parijs. Een jaar later opende hij een berichtendienst in Londen. Twintig jaar later zat persbureau Reuters in alle belangrijke steden in de wereld.

Verder binnenlands nieuws. De hele dag wordt het radionieuws beheerst door zorgen omtrent de hondsdolheid waaraan inmiddels een kind is overleden. In Amsterdam en alle omringende gemeenten mogen honden alleen gemuilkorfd en kort aangelijnd buiten komen. De muilkorven moeten van metaal zijn vervaardigd om ze eenvoudig te kunnen reinigen, dus niet van leer. Er is een run op dierenwinkels ontstaan om muilkorven en riemen te bemachtigen. Het aantal honden in de hoofdstad wordt geschat op circa 30.000. Loslopende honden zullen door de politie worden gevangen en/of gedood.
Die maatregel is later jammer genoeg ingetrokken. Bij ons voor op de dijk, een gewild uitlaatgebied voor honden, speelt zich een permanente strijd af tussen loslopers en aangelijnde honden. En natuurlijk de baasjes hiervan, die met hun kleine kuttelikkertjes of grote schijtmachines van 40 kilo straal langs de verbodsborden lopen. Kennelijk met de gedachte, dit geldt niet voor mij.

Foto: Paul Jules Reuter 1816-1899  (circa 1860 - public domain) 

384 - uit het radionieuws van 18-10-1962: de PTT

De dag opent 60 jaar geleden met lage waterstanden in de rivieren. Schepen kunnen maar een fractie van de normale vracht vervoeren, nieuwe schepen kunnen niet van de helling en de bevoorrading van de industrie is tot stilstand gekomen. Dat was hier een maand geleden precies zo.
In Zwolle is de miljoenste na-oorlogse woning opgeleverd. Minister van Aartsen probeert uit te leggen waarom de woningnood nog niet is overwonnen. Hou daar maar mee op, denk ik nu. Als boomer van bijna 70 heb ik mijn hele leven niet anders gehoord dan dat we hard aan de woningnood gaan werken. En hoe pijnlijk, nu 77 jaar na de oorlog, is de nood hoger dan ooit.

De PTT maakte vandaag de cijfers over 1961 bekend (beetje laat, maar goed). Post en draadomroep leden verlies, maar telefoondiensten leverden 63 miljoen winst op. En terecht, want service boden ze. Op 003 hoorde je het weerbericht, 008 gaf je nummerinformatie en onnavolgbaar was 002, de tijdmelding. Dan hoorde je een aantrekkelijke damesstem zeggen: ‘bij de derde toon is het 10 uur 17 minuten en 30 seconden, piep, piep, pieeep.’ En je kon een willekeurig nummer draaien, bijvoorbeeld 2653. Als dan werd openomen zei je snel ‘poep’ en hing je weer op. Kleine kostenpost, groot plezier.

Foto:  PTT tentje 1949   (Ben van Meerendonk, coll IISG) 

383 - uit het radionieuws van 17-10-1962: bruingoed

Keer op keer ben ik verrast hoezeer Nederland nog is verzuild in de vroege jaren 60. Zo meldt het ANP vandaag om 13.00 uur over “de Nederlandse bond van katholieke elektrotechnische werkgevers, St Antonius." Haar voorzitter, doctorandus Ten Hacken, pleit voor meer samenwerking om de aanval van grote bedrijven af te slaan. Dat was de tijd dat de termen witgoed en bruingoed gemeengoed werden. Witgoed heeft het overleefd. Maar nu op de Kinkerstraat vragen naar een bruingoedzaak leidt, vermoed ik, tot rare blikken.

Het stationspersoneel van de Parijse metro werkt al goed samen, met elkaar.  Ze staken. “Alle Parijzenaars kunnen vandaag gratis met de metro. De treinen rijden normaal.” meldt het ANP. Dat ging bij de jongste NS-staking even anders.

Foto:  ouderwets bruingoed

382 - uit het radionieuws van 16-10-1962: the shit hits the fan

Sinds een week heerst er hondsdolheid in Amsterdam. Een ‘angstpsychose’ dreigt, niet in het minst omdat eerder al door het ANP werd uitgelegd dat de ziekte zelf fataal kan zijn, maar dat de behandeling eveneens riskant is en soms tot hersenvliesontsteking leidt. Hondenbezitters jagen in paniek hun hond het huis uit of willen het beest laten afmaken.
Ander Amsterdams nieuws van een week geleden haalde vandaag de 2e Kamer. De minister van OKW, mr Cals, is zeer verontrust over het zogenaamde ‘Dachau-tje spelen’ dat zich heeft voorgedaan bij de ontgroening van eerstejaarsstudenten in Amsterdam. Hij acht het ontoelaatbaar en roept de rectores magnifices op hun tuchtrecht te benutten. Minister Beerman van Justitie wordt aangespoord strafrechtelijk op te treden waar mogelijk “en de studenten niet anders te behandelen dan andere Nederlanders. Minister Beerman verklaarde deze verzekering van harte te willen geven. Van klasse-justitie ten gunste van de studenten zal geen sprake zijn.” Opvallend dat een minister dat zo expliciet meent te moeten zeggen. Als je de Andere Tijden aflevering uit 2017 hierover terugkijkt word je niet optimistisch.
Nog een vruchteloze poging tot zelfreiniging en heropvoeding komt uit de mond van de minister van Verkeer en Waterstaat, drs Korthals. Het ANP: “Hij meent dat het aantal ongelukken sterk zal dalen als de weggebruikers konden afleren ieder die hun weg kruist alleen maar te zien als lastige tegenstander. De deelnemer aan het verkeer moet zichzelf dwingen zijn ongemotiveerde geldingsdrang en zijn vaak onverantwoordelijke haast aan banden te leggen, zei de bewindsman.”
Toen moest het woord ‘bumperklever’ nog worden uitgevonden. 

Foto: de iconische foto, wereldwijd verspreid naar aanleiding van het Dachau-tje spelen incident bij het ASC (still uit Andere Tijden 2017)

381 - uit het radionieuws van 15-10-1962: Ben Bella

“ZKH De Prins meent dat de slag om Arnhem in 1944 geen mislukking zou zijn geworden als de Britse veldmaarschalk Montgomery geloof had gehecht aan de woorden van hem en zijn naaste medewerkers” zo horen we deze maandagochtend vroeg, zestig jaar geleden op het radionieuws. Dit zou blijken uit de onlangs gepubliceerde ‘biografie’ over Benno. Zo’n bericht kun je op twee manieren beluisteren. Je kunt er het superieure strategische inzicht van ZKH in zien, en betreuren dat dat destijds helaas, helaas onvoldoende is benut. Je kunt ook concluderen dat hij kennelijk zo’n ondermaatse figurantenrol vervulde daar in Londen dat het gezag wel beter dingen te doen had dan naar zijn gepiep te luisteren. In dat geval had ZKH naast groot inzicht een groot pr-probleem. Dat combineert niet, bleek ook later.

Om 20.00 uur buitenlands nieuws: “President Kennedy heeft de Algerijnse premier Ben Bella met groot militair ceremonieel op het Witte Huis ontvangen.” Na wat loftuitingen zei Kennedy “dat hij altijd al een groot voorstander was geweest van een onafhankelijk Algerije.” Dat vind ik dan weer slapjes. Wie zoiets hardop zegt verwijst onherroepelijk naar het kennelijk aannemelijke tegenovergestelde standpunt. Neem Poetin. Als die zegt dat hij niet bluft, denk ik gelijk, oh ja, bluffen, dat doet ie. 

Foto: Ben Bella bij Kennedy op het Witte Huis, 15 oct 1962  (public domain) 

380 - uit het radionieuws van 14-10-1962: rotte eieren

Weinig nieuws, deze zondag, wel veel sport, heel veel sport. Opvallend is de protestmars op Brussel van het Vlaams Aktie Comité waar meer dan 50-duizend Vlamingen in meeliepen. Het ANP: “Zij eisen meer rechten in de hoofdstad voor Nederlands-sprekende Belgen. De Vlaamse betogers stuitten onmiddellijk op Waalse tegendemonstranten. De Vlamingen werden bekogeld met rotte eieren, zakken roet, mayonaise en zelfgemaakte projectielen.”  In de loop van de dag werd het heftig, 4-duizend man politie op de been en tientallen gewonden naar het ziekenhuis. Die rotte eieren intrigeren me. Waar haal je die op zondagochtend zo snel vandaan. En mayonaise, toe maar.
Een troost voor dit geteisterde land. Het won van Nederland met 2-0. Het moest worden gemeld, maar de nieuwslezer vond één keer genoeg. ‘Niet herhalen’ staat erbij.

379 - uit het radionieuws van 13-10-1962: aanstellerij

De Amerikanen gaan in de Pacific weer een kernproef houden. In een straal van 2000 km rond Johnston Island is alles verboden gebied verklaard vanwege de gevaarlijke lichtflits. Dat is van hier tot dik voorbij Madrid. Het is de 54ste proef in ‘deze reeks’. Dus niet alleen Hiroshima en Nagasaki, nee, samen met de Russen hebben ze honderden van die dingen laten ploffen.
De paus doet ook een duit in het zakje om de wereld a better place te maken. Hij riep alle journalisten bij elkaar die op het 2e Vaticaanse Concilie zijn afgekomen en zei dat de Roomse kerk niets heeft te verbergen. De ANP-tekst: “Daarom moet u meer gewicht hechten aan nauwkeurigheid dan aan snelle berichtgeving en meer belangstelling tonen voor de objectieve waarheid dan voor het sensationele. Aldus Paus Johannes.”   
Dat ging nieuwslezer Meyer te ver, streepte met forse halen die tekst weg en heeft die dus vermoedelijk niet voorgelezen.
In hetzelfde bulletin horen we dat de CHU-jongeren reclame op het 2e TV-net aanvaardbaar vinden. "Als voorwaarde geldt de noodzaak van doeltreffende garanties voor de handhaving van een behoorlijk cultureel peil.”  Zo. Eat that, kabinet. 
Later op de dag gaat het over doctor Van Dis, inspecteur van het gymnasiaal en middelbaar onderwijs, die zich zorgen maakt over het gebrek aan taalbeheersing van de leerlingen. Volgens hem “heeft de Nederlander in het algemeen weinig waardering voor vormen. Velen zien verzorgde taal als aanstellerij.”  
Toch niet de CHU-jongeren, meen ik. 

Foto:  thee-reclame 1962 (collectie Erven wed. J. van Nelle)

378 - uit het radionieuws van 12-10-1962: 'de moderne monarchie'

Een heuglijke dag voor het koningshuis als vandaag ZKH op Soestdijk het eerste exemplaar in ontvangst neemt van het boek “Prins Bernhard, zijn plaats en functie in de moderne monarchie.” Een geautoriseerde biografie van een auteur met ambities, Alden Hatch. Hij schreef ook biografieën over de pausen Pius XII en Johannes XXIII, Charles de Gaulle, Dwight Eisenhower, General Patton, Woodrow Wilson en Franklin Roosevelt. Ben je 51, is er al een biografie over je geschreven, in een mooi rijtje. Goed bezig Benno. 

Om half elf s-avond vertelt de nieuwslezer uitgebreid over een nieuw verdrag met Duitsland, waarin opgenomen een uitkering van 125 miljoen Mark voor oorlogsslachtoffers. Over de verdeling hiervan heeft de ‘Commissie Drees’ aanbevelingen gedaan die regering voornemens is over te nemen. Dan volgt eerst een opsomming van allerlei typen slachtoffers die niet in aanmerking komen, met aannames en argumentatie die als ik zelf tot die categorieën zou behoren liever niet in het avondnieuws zou vernemen. Afsluitend wordt vastgesteld dat Drees adviseert aan nabestaanden van 17.500 sterfgevallen uitkeringen te verlenen, waaronder niet meer dan 5000 nabestaanden van Joodse slachtoffers. De logica van de hele cijferregen is ver te zoeken. Maar waar praten we over? 125 miljoen mark gedeeld door 17.500 leidt tot 714 mark en een kwartje. Zeg het maar.

377 - uit het radionieuws van 11-10-1962: de onfeilbare paus

Hora est, zal de paus hebben gedacht. Vandaag begint het 2e Vaticaanse Concilie. Het ANP: “Een plechtige stoet van 2500 concilievaders uit 80 landen gingen paus Johannes de 23ste voor in een processie vanuit het pauselijk paleis naar de Sint Pieter.” Dat belooft wat.
Het ANP doet ook een duit in het zakje door te melden dat toen om 7 uur de klokken van de St Pieter gingen luiden, prompt de regen stopte die sinds gisteren roet in het eten dreigde te gooien. Gods voorzienigheid is overal voelbaar.
Nadat de boel met veel hocus pocus was geopend zongen 200.000 (!) mensen de paus toe. Op de agenda van deze katholieke terugkomdag (waarvoor een jaar is uitgetrokken) staan o.a. het gebruik van een andere taal dan het latijn bij de eredienst, de spreiding van bevoegdheden of wel meer gezag naar de bisschoppen en de beschouwing van God als schepper, gelet op recente wetenschappelijke ontdekkingen. “Voor het nemen van beslissingen is een twee-derde meerderheid nodig.” Dat laatste wist ik niet. Dit opent perspectief. Ik dacht altijd dat het gezag van de paus almachtig en onfeilbaar was. Maar hier kun je met wat geven en nemen en de juiste coalities aardig wat piketpaaltjes verplaatsen.

In ons land was Gods voorzienigheid nog niet geland. Alles zat potdicht vanwege een zeer dichte mist die de hele dag duurde. Ik lees daar vaker over in de nieuwsbulletins. Het is net of het vroeger meer mistte dan nu. Kan Peter Kuipers Munneke dat eens uitzoeken?

Foto: Johannes 23 (links)  (Jornal O Bom Católico, public domain) 

376 - uit het radionieuws van 10-10-1962: middeleeuws utrecht

Tsja, what’s new? Vandaag 60 jaar geleden meldt de nieuwslezer dat de Universiteit van Amsterdam een onderzoek zal instellen naar de ontgroeningsincidenten bij het Amsterdams Studenten Corps. “De senaat van het Studenten Corps heeft de Rector Magnificus toegezegd het ontgroeningsritueel ingrijpend te zullen wijzigen.”
Andere zaken zijn vandaag wel met succes in de steigers gezet. “De gemeenteraad van Amsterdam heeft het voorstel aanvaard om in de hoofdstad een rijksmuseum ‘Vincent van Gogh’ te stichten. Amsterdam zal de kosten dragen voor de aankoop van enkele villa’s aan de Paulus Potterstraat en de sloop daarvan.”
Ook in Utrecht is een stap gezet. “Daar is een plan onthuld dat bij uitvoering het centrum van de stad volledig zal wijzigen. De kosten zijn begroot op 150 miljoen gulden. Het voorstel dat de naam ‘Hoog Catharijne’  heeft gekregen is vanavond aangeboden aan het gemeentebestuur en de Nederlandse Spoorwegen.”
Dit leidde tot rigoureuze sloop van grote stukken oude binnenstad. Wie daar alles van weet en de boel heeft weten te keren is bioloog Bert Maes. Hij kraakte in jaren 70 een pandje op Achter Clarenburg en kwam er snel achter dat het middeleeuws was, net als veel huizen in de buurt die ook op de nominatie stonden om gesloopt te worden. Die zijn door Bert en zijn medestrijders gered. Hij keek naar de dakhellingen. Gevels waren vaak modern of 19e-eeuws, maar het steile dak verraadde de middeleeuwse bouwconstructie. Bij hem thuis was de salontafel opgebouwd uit 13e-eeuwse kloostermoppen en zat je op een stuk eikenbalk uit de 14e-eeuw. Hij woont nog steeds op dat adres, zie ik. Inspirerende man, veel van geleerd.

Foto: Bea opent Hoog Catharijne, Utrecht 1973 (Rob Mieremet, Anefo coll NA) 

375 - uit het radionieuws van 9-10-1962: Seedorf

Gemengd nieuws uit binnen- en buitenland, deze dinsdag 60 jaar geleden. Oeganda is vannacht onafhankelijk geworden. Feest in Kampala als de Hertog van Kent namens the Queen de boel overdraagt aan premier Obote. Iedereen blij tot 9 jaar later Idi Amin de leiding overnam.
De Amerikaanse minister van defensie, McNamara, is ontevreden over de situatie in Zuid Vietnam. “Hij zei dat de Amerikanen hun hulp aan Zuid Vietnam in de guerrillaoorlog tegen de communistische Vietcong aanzienlijk zullen moeten uitbreiden.” Maf als je dit leest en weet dat het de komende tien jaar alleen maar erger en erger zal worden met die ‘uitbreiding’.
"In de bossen bij Arnhem zal een dorp verrijzen waar gebrekkige mensen kunnen wonen. De bedoeling is dat blijvend gebrekkigen (nieuwslezer heeft dit doorgestreept en ‘gehandicapten’ erboven geschreven) een eigen gemeenschap krijgen.” Anderhalve maand later leidt dit tot de Open het Dorp actie, waarmee Mies Bouwman eeuwige roem vergaarde.
En verder horen we dat in het Duitse Friedburg een dronken soldaat met een tank “op weg naar zijn meisje” veel vernielingen heeft aangericht. Dat herinnert me aan onze vriend Martijn Smit (veel te vroeg overleden in 1992) die als schutter in een tank zijn diensttijd uitzat in buurt van Seedorf (BRD) waar wij hem opzochten. Straalbezopen terug van een tocht door Hamburg, vroegen we om half vier ‘s-ochtends wat zijn kunstje was. Hij kroop in een van de tanks op het voorplein en in no time wist hij met veel geratel de hele geschutskoepel met daaraan de meterslange loop in de rondte te zwiepen, 360 graden heen en weer terug. We vonden het prachtig, maar zijn daarna toch maar vlot naar bed gegaan. No harm done.

Foto: Leopard tank (Alan Wilson)